Gulnora Karimova. gazeta.uz sayti fotosurati
O‘zbekistonning birinchi prezidenti qizi Gulnora Karimovaning Shveysariya tomonidan vataniga qaytarilgan aktivlarini nazorat qiluvchi «Ishonch» jamg‘armasi boshqaruv qo‘mitasi qishloq maktablarini obodonlashtirish loyihasiga 20 million dollar ajratishga qaror qildi. Bu haqda BMTning Markaziy Osiyodagi vakolatxonasi xabar berdi.
Joriy yil 1 oktyabridan O‘zbekistonda «Iqlim barqarorligi va maktablarda suv ta’minoti, sanitariya va gigiyena masalalarini modellashtirish» loyihasi ishga tushiriladi.
Mazkur loyiha doirasida mamlakat bo‘ylab kamida 45 ta qishloq maktabi ta’mirlanadi. Maktablar ichimlik suvi, zamonaviy kanalizatsiya, isitish, toza energiya manbalari bilan ta’minlanadi. Bu energiya sarfini 30 foizga, issiqxona gazlari chiqindilarini esa 50 foizga kamaytiradi.
Mutaxassislarning hisob-kitoblariga ko‘ra, ushbu keng ko‘lamli dasturning amalga oshirilishi 31,5 ming nafar bola, jumladan, o‘smir qizlar uchun kundalik ta’lim sharoitlarini yaxshilaydi va ular gender aspektlarini inobatga oluvchi maktablarga kirish imkoniyatiga ega bo‘ladi.
Bundan tashqari, «Ishonch» jamg‘armasi mablag‘larining bir qismini 2700 nafar o‘qituvchi va boshqa maktab xodimlari uchun iqlimga chidamlilik, suv ta’minoti, sanitariya va gigiyena bo‘yicha kurslar tashkil etishga yo‘naltiriladi.
Loyihaning dolzarb O‘zbekistonda maktabga qabul qilishning jadal sur’atlarda o‘sishi tufayli 1,4 milliondan ortiq bola suv ta’minoti cheklangan yoki umuman bo‘lmagan ta’lim muassasalariga qatnayotgani bilan izohlanadi. Qishloq joylardagi ko‘plab maktablarda hamon chuqur hojatxonalar va samarasiz isitish tizimlaridan foydalaniladi. Ushbu dastur mazkur muammolarning aksariyatini hal qiladi.
Qayd etilishicha, loyiha mablag‘lari shaffof tarzda sarflanadi. «Mening eng yaxshi maktabim» nomli maxsus portal orqali foydalanuvchilar smetalar, pudratchilar, qurilish muddatlari va aniq loyihalarning borishini kuzatishlari mumkin bo‘ladi.
«Shveysariya restitutsiya doirasida olingan resurslar O‘zbekiston xalqiga bevosita foyda keltiradigan moddiy, korrupsiyaga chidamli sarmoyalarga aylantirilayotganidan faxrlanadi», — deydi Yevropa Ittifoqining Markaziy Osiyo respublikasidagi elchisi Konstantin Obolenskiy maktablarga mablag‘ ajratilishini sharhlar ekan.
2022 yili O‘zbekiston va Shveysariya o‘rtasidagi kelishuvga asosan BMTning ko‘p tomonlama maqsadli fondi qoshida faoliyat yurituvchi «Ishonch» jamg‘armasi tashkil etildi. Aynan shu subyekt orqali Gulnora Karimovaning noqonuniy aktivlarini qaytarish ishlari olib borilmoqda. Birinchi transh 131 million dollarni tashkil qilgani xabar qilingandi. Ikki davlat, shuningdek, ikkinchi transfer doirasida 182 million dollarni vataniga qaytarishga kelishib oldi.
Joriy yil aprel oyida O‘zbekistonning birinchi prezidenti qizining o‘z vataniga qaytgan noqonuniy mulklarining bir qismi sog‘liqni saqlash va ta’lim sohasidagi loyihalarga ajratilgani xabar qilingan edi.
ℹ️ Karimova va unga aloqador kompaniyalarning korrupsion faoliyati yuzasidan Yevropa tergovlari 2012 yili boshlangandi. 2018 yili Shveysariya Karimovaning 555 million dollardan ortiq aktivlarini musodara qilgan. Biroq O‘zbekiston rasmiylariga ko‘ra, birinchi davlat rahbarining qizi jinoiy yo‘l bilan orttirgan boyligining 1 milliard dollardan ortig‘i xorijga o‘tkazilgan.
2013 yildan beri O‘zbekistonda Karimovaga qarshi davlat mablag‘larini o‘zlashtirish, soliq to‘lashdan bo‘yin tovlash va jinoiy guruh tashkil etishda ayblanib, bir necha jinoiy ish ochilgan. Sudlar bir qancha hukmlarni, jumladan 13 yillik qamoq jazosini ham chiqargan, shundan so‘ng sobiq prezidentning qizi Toshkent viloyatidagi ayollar qamoqxonasiga jo‘natilgan.
